♪ “Apple, FBI ႏွင့္သင္၏Privacy” ♫

Appleကုမၸဏီႏွင့္အေမရိကန္အစိုးရေထာက္လွမ္းေရးအဖဲြ႕(FBI) တို႔အၾကား
ေပၚေပါက္ေနေသာအျငင္းပြားမႈကဥပေဒျပဌာန္းစီရင္မႈမ်ားႏွင့္နည္းပညာ
ကမၻာတို႔ကိုသပြတ္အူအ႐ႈပ္အေထြးမ်ားၾကားသို႔တြန္းပို႔လိုက္သကဲ့သို႔ရွိေလ
သည္။တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြင္းPrivacy၊ Safety
ႏွင့္Security ဆိုေသာစကားလံုးအေပၚလည္းအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ
မ်ားျဖစ္ေပၚလာခဲ့ရသည္။ကမၻာ့ထိပ္သီးနည္းပညာကုမၸဏီတစ္ခုႏွင့္ကမၻာ႔
အရွိန္အ၀ါအႀကီးမားဆံုးအစုိးရေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕တို႔၏အျငင္းပြားမႈက
ေတာ့ၿပီးခဲ့ေသာဒီဇင္ဘာ လေႏွာင္း ပိုင္းကကယ္လီဖုိးနီးယားျပည္နယ္၊
ဆန္ဘာဒီႏိုၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေသနတ္ပစ္လူဆိုးဖမ္းပြဲမွ အစျပဳခဲ့ျခင္း
ပင္။Syed Farookႏွင့္ဇနီးျဖစ္သူTashfeen Malik တို႔သည္ထုိေန႔က လူ၁၄ဦး
သတ္ျဖတ္ထားခဲ့ၿပီး၂၂ဦးအထိဒဏ္ရာရရွိေစခဲ့ေသာရာဇ၀တ္ေကာင္မ်ား
ျဖစ္ၿပီးမၾကာမီအခ်ိန္အတြင္းရဲမ်ား ၏၀ိုင္း၀န္းဖမ္းဆီးျခင္းခံခဲ့ရသည္။သုိ႔ေသာ္Farookတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံကေသနတ္မ်ားျဖင့္
ျပန္လည္ခုခံသျဖင့္ အေသသာ
ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေလသည္။Farookႏွင့္ဇနီးသည္၏အေလာင္းမ်ားအျပင္Farookအသံုးျပဳခ့ဲေသာiPhone
တစ္လံုးကိုလည္းရဲမ်ားကသိမ္းဆည္းရယူႏုိင္ခဲ့ သည္။ ဤတြင္Apple
ႏွင့္FBIတို႔၏အျငင္းပြားမႈဇာတ္လမ္းစတင္ ေပၚေပါက္
လာခ့ဲျခင္းျဖစ္ေတာ့သည္။သတင္းမ်ား၏အဆိုအရအဆိုပါiPhone သည္
ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ရွိ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဌာန
က၎တို႔ထံတြင္အလုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးေသာFarookထံသို႔ေပးအပ္ခဲ့ေသာပစၥည္း
ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။

ထိုiPhone အတြင္းရွိေဒတာအခ်က္အလက္မ်ားကိုFBI
ႏွင့္ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား ကရွာေဖြၾကည့္႐ႈလိုေနၿပီးမူလဖုန္းပိုင္ရွင္ျဖစ္သည့္
ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈဌာနကလည္း ခြင့္ျပဳေပးခဲ့သည္။သို႔ေသာ္
ျပႆနာက အားလံုးသိသည့္အတိုင္းဖုန္းကိုUnlock ျပဳလုပ္ႏုိင္ေရးပင္ျဖစ္၏။iPhone
အတြင္းမွေဒတာမ်ားကိုFBI ကရရွိလိုေနသည္။သို႔ေသာ္Password ခံထား
သည္။ကိုင္ေဆာင္သည့္ရာဇ၀တ္ေကာင္၊လူသတ္သမားFarookကေသၿပီ။
Password
ကိုေျပာႏုိင္သူဟူ၍မရွိေတာ့ေပ။ထုိ႔ေၾကာင့္iPhone ကိုဖန္တီးသူ Apple
ကုမၸဏီဘက္သို႔ ျမားဦးလွည့္လာရျခင္းပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။Apple
၏တင္းၾကပ္လြန္းေသာSecurity Feature မ်ားေၾကာင့္FBI အေနျဖင့္ Farook ၏iPhone
Password ကိုခန္႔မွန္းၿပီးUnlock ျပဳလုပ္ရန္ျဖစ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ ေပ။iPhone
၏နာမည္ေက်ာ္ေသာလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာအခ်က္ တစ္ခုမွာ Password
ခန္႔မွန္း၀င္ေရာက္မႈ၁၀ႀကိမ္က်႐ံႈးသည္ႏွင့္တစ္ၿပိဳင္နက္ဖုန္း
အတြင္းေဒတာအားလံုးကိုအလိုအေလ်ာက္ဖ်က္ဆီးပစ္လုိက္ၿပီးသားျဖစ္ ေစျခင္းပင္။
(ယင္းလံုၿခံဳေရးစနစ္ကိုသင္၏iPhone တြင္ဖြင့္ထားလိုပါက Settings/Touch ID
& Passcode\Erase Data Onသို႔၀င္ေရာက္ ဖြင့္လွစ္ လိုက္႐ံုပင္။)
ထုိFeature ေၾကာင့္FBI ကApple ကိုဆက္သြယ္ကာထုိiPhone
၏လံုၿခံဳေရးစနစ္အားပို၍အားနည္းေစေရးကူညီေပးရန္ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့Farook၏iPhone ကိုApple ကုမၸဏီကျပန္၍Unlock
ျပဳလုပ္ေပးရမည္ျဖစ္၏။သို႔ေသာ္Apple ကေခါင္းခါလိုက္ေလသည္။ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္
အျငင္းပြားမႈမ်ားအရွိန္အဟုန္ျမင့္တက္လာၿပီးေနာက္ တရားေရး
ဌာနကၾကား၀င္ရသည္အထိျဖစ္လာခဲ့ေတာ့သည္။ၿပီးခဲ့ေသာေဖေဖာ္၀ါရီလ၊
၁၆ရက္ေန႔ကအေမရိကန္တရား႐ံုးတစ္ခုမွေန၍Apple ကုမၸဏီထံသို႔FBI ႏွင့္
ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္အမိန္႔ေပးညႊန္ၾကားခဲ့ေတာ့သည္။ထိုညႊန္ၾကားခ်က္ကိုApple
စီအီးအိုျဖစ္သူTim Cook ကပယ္ခ်လုိက္ေသာအခါPrivacy ႏွင့္ Security
တို႔၏အားၿပိဳင္မႈသည္စိတ္၀င္စားစရာအေကာင္းဆံုးႏွင့္ ဇာတ္ရွိန္
အျမင့္ဆံုးအေျခအေနသို႔ေရာက္ရွိလာခဲ့ရေတာ့သည္။

<Apple ထံမွFBI ဘာအလိုရွိသလဲ>

FBI ၏ေၾကညာခ်က္တြင္ရာဇ၀တ္မႈႏွိမ္နင္းေရးႏွင့္စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး တို႔ အတြက္အေထာက္အကူရရွိလုိျခင္းသာျဖစ္သည္။ရွင္းရွင္းေျပာရလွ်င္

ေသဆံုးသြားခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာရာဇ၀တ္သားFarook၏iPhone တြင္ထည့္သြင္း
ထားေသာေဒတာမ်ားကိုရွာေဖြၾကည့္႐ႈခြင့္အပါအ၀င္Apple ၏Security
အတားအဆီးမ်ားကိုေက်ာ္ျဖတ္ခြင့္ရရွိလုိျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍FBI
ဒါ႐ိုက္တာျဖစ္သူJames Comeyက“ေဒတာေတြကို အလို
အေလ်ာက္ဖ်က္ပစ္မယ့္စနစ္ကိုမေၾကာက္ရဘဲPassword ကိုအလုိရွိ
သေလာက္အႀကိမ္အထိခန္႔မွန္း႐ိုက္ထည့္ႏုိင္မယ့္အခြင့္အေရးကိုပဲလိုခ်င္တာပါ။ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ရွာေဖြ၀ရမ္း နဲ႔အတူiPhone
ကို၀င္ေရာက္ရွာေဖြခြင့္ျပဳဖို႔
ေတာင္းဆိုေနတာပါ။ေဒတာေတြသာမပ်က္စီးႏုိင္ဘူးဆိုရင္ဆယ္ႏွစ္ၾကာရင္
ၾကာပါေစ။အခ်ိန္ယူၿပီးPassword ကိုဖြင့္ဖို႔ႀကိဳးစားခန္႔မွန္းသြားမွာပါ”ဟုဆို သြားခဲ့ေလသည္။

<ဆန္႔က်င္ရသည့္Apple ၏အေၾကာင္းျပခ်က္>

စီအီးအိုTim Cook ကေတာ့Apple ၏ရပ္တည္မႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အိတ္ဖြင့္
ေပးစာတစ္ေစာင္ေရးသားခဲ့ေလသည္။iPhone ၏လံုၿခံဳေရးကိုအားနည္းသြား ေစမည့္
ေဆာ့၀ဲတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးဖန္တီးေပးရန္FBI ၏ဖိအားေပးခံေနရျခင္းကို
အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္းလည္းယင္းစာထဲတြင္ေရးသားထားခဲ့သည္။Tim Cook
၏အဆိုအရအကယ္၍ယင္းေဆာ့၀ဲမ်ိဳးကိုဖန္တီးလုိက္ၿပီဆိုလွ်င္ဒုစ႐ိုက္သမားမ်ားကလည္းယင္းေဆာ့၀ဲကို သံုး၍အျခားiPhone
မ်ားကိုUnlock လုပ္ၾကလိမ့္ မည္။ေဒတာမ်ားခိုးယူၾကလိမ့္မည္ကိုTim Cook
ကစုိးရိမ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ FBI ဘက္ကေတာ့၎တို႔အေနျဖင့္iPhone
တစ္လံုးတည္းအတြက္သာ ေဆာ့၀ဲဖန္တီးေပးရန္လုိအပ္ေၾကာင္း
ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။သို႔တုိင္ ေအာင္ Apple
ကေတာ့ေခါင္းမာေနဆဲသာျဖစ္၏။ထိုကဲ့သို႔iPhone လံုၿခံဳေရး
စနစ္ကိုခ်ိဳးဖ်က္ေပးႏုိင္သည့္ေဆာ့၀ဲမ်ိဳးတစ္ႀကိမ္ဖန္တီးလုိက္သည္ႏွင့္အျခားေသာဥပေဒေအဂ်င္စီမ်ား၊အစိုးရ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားကလည္းအလားတူဖန္တီးေပးရန္က်ိန္းေသေပါက္ေတာင္းဆိုၾကလိမ့္မည္ဟုApple
က ျပန္လည္ေခ်ပ သြားခဲ့သည္။

အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္Tim Cook
က“ခင္ဗ်ားအိမ္ထဲမွာရွိတဲ့ေဒတာေတြ
ထက္ဖုန္းထဲကေဒတာေတြကပိုမ်ားခ်င္မ်ားေနႏုိင္တယ္ေလ။ကြၽန္ေတာ္တို႔
ထုတ္လုပ္လုိက္တဲ့စမတ္ဖုန္းေတြမွာအတြင္းေရးျဖစ္တဲ့စကားေျပာမွတ္တမ္း
ေတြ၊ေငြေၾကးဆုိင္ရာအခ်က္ အလက္ေတြ၊က်န္းမာေရးမွတ္တမ္းေတြကိုသိမ္းဆည္းထားၾကပါတယ္။ဒါ့အျပင္ကေလးငယ္ရင္ေသြးေတြရွိ တဲ့ေနရာမ်ိဳးကို
လည္းမွတ္တမ္းတင္ထားႏုိင္ပါေသးတယ္။ဒါ့ေၾကာင့္iPhone ဟာပုဂိၢဳလ္ေရး
သီးသန္႔ဆန္မႈ (Privacy) အျဖစ္သာမဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူလူထုအားလံုးရဲ႕
ေဘးကင္းလံုၿခံဳမႈ (Public Safety) နဲ႔လည္းသက္ဆိုင္သြားပါၿပီ”ဟုေျပာၾကား
ခဲ့သည္။

<ကြယ္လြန္သူ၌Privacy ရွိ၊မရွိ>

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊Privacy ကိုခ်ိဳးေဖာက္ရာေရာက္သည္ဆိုေသာApple
၏အေၾကာင္းျပခ်က္ကုိေတာ့FBI ကယခုအခ်ိန္အထိလက္ခံႏုိင္ျခင္း မရွိ
ေသးပါ။အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္iPhone ပိုင္ရွင္ျဖစ္သည့္Farookမွာေသဆံုး
သြားခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ထုိ႔ေၾကာင့္ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ
ရာဇ၀တ္သား၏Privacy ကိုေစာင့္ထိန္းရန္မလိုအပ္ဟုFBIကယူဆထား
ခဲ့သည္။ထုိ႔အျပင္ယင္းiPhone ကိုမူလပိုင္ဆိုင္ေသာက်န္းမာေရး ဌာန ကလည္း
ေဒတာမ်ားကို၀င္ေရာက္ရွာေဖြရန္ခြင့္ျပဳေပးထားခဲ့ၿပီးျဖစ္ရာApple
အေနျဖင့္အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုခုျဖင့္ ျငင္းဆန္မည္လားသို႔မဟုတ္FBI
၏ဆႏၵအတိုင္းiPhone လံုၿခံဳေရးစနစ္ကိုခ်ိဳးေဖာက္၀င္ေရာက္ေပးသြားမည္
လားဆိုသည္မွာစိတ္၀င္စားစရာျဖစ္လာခဲ့သည္။Apple အေနျဖင့္ လက္ရွိ
FBI၏ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ျငင္းဆန္မည္ဆုိပါကကြယ္လြန္သူတြင္Privacy
ရွိ၊မရွိဆိုသည့္အခ်က္ကိုဦးစြာစဥ္းစားရေပလိမ့္မည္။ၿပီးခဲ့ေသာအပတ္က
နယူးေယာ့ၿမိဳ႕တရား႐ံုးတြင္ၾကားနာခဲ့ေသာအျငင္းပြားမႈတြင္ေတာ့Apple ႏွင့္FBI
တို႔အတြက္တိက်ေရရာေသာအေျဖတစ္ရပ္ထြက္ေပၚခဲ့ျခင္း မရွိ ေသးပါ။

အဂၤါေန႔အေရာက္တြင္တရားစီရင္ေရးေကာ္မတီကApple ႏွင့္iPhone တာ၀န္
ရွိသူမ်ားထံမွၾကားနာမႈသာရွိေစခဲ့ၿပီးယခုလ၂၂ရက္ေန႔သို႔ ျပန္လည္ ႐ံုးခ်ိန္း
ေခၚယူထားခဲ့သည္။သို႔ေသာ္ယခုကိစၥမွာApple ႏွင့္FBI တို႔၏အရွိန္အ၀ါ
ၿပိဳင္ျခင္း မဟုတ္၊စကားရည္လုပြဲမဟုတ္။တိုင္းျပည္လံုၿခံဳေရး၊ေဘးကင္းေရး
ႏွင့္ ျပည္သူတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ပုဂိၢဳလ္ေရး သီးသန္႔ဆန္ခြင့္ (Privacy) တို႔
အားၿပိဳင္ျခင္းျဖစ္ေနရာအားလံုးကလက္ခံႏုိင္ေလာက္ေသာအၿပီးသတ္
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရဖို႔ကေတာ့လေပါင္း၊ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအထိအခ်ိန္ယူရႏိုင္ ေလသည္။